ارتداد؛ علت موجهه یا عذر قانونی

نویسندگان

محسن برهانی

چکیده

قانون مجازات اسلامی متأثر از فقه بر مرتد به عنوان یکی از مصادیق مهدورالدم، احکام خاص کیفری بار کرده است. «استحقاق قتل» و «مستحق قتل بودن» عناوینی هستند که در قالب آنها مجازات قتل عمد تغییر یافته و قصاص ساقط می شود. یکدست شمردن تمامی مصادیق مهدورالدم در احکام مختلف از اشتباهاتی است که برخی مرتکب شده اند. در این مقاله به اثبات رسیده است که براساس احکام فقهی، مرتد مهدورالدم نسبی است و تنها حاکم اسلامی می تواند به مجازات وی اقدام کند و اگر سایرین مرتکب قتل وی شوند رفتار ایشان از نظر حقوقی مشمول علل موجّهه و معاذیر قانونی نیست؛ بلکه معاذیر قانونی مخفّفه نهادی است که در این زمینه مورد پذیرش قانون گذار قرار گرفته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

محرومیت های اجتماعی به مثابه ی یک علت موجهه جرم یا عامل رافع مسئولیت کیفری؟

با توجه به تاثیرپذیری نظام های عدالت کیفری از رویکردهای سخت گیرانه نسبت به تشدید مسئولیت و مجازات مجرمان طبقه ی محروم از دهه ی 70 میلادی به این سو، به مسئله ی وضعیت نامساعد اجتماعی مجرم به عنوان عاملی برای رفع یا تخفیف مسئولیت کیفری یا علتی که توجیه کننده ارتکاب جرم باشد، توجه چندانی نشده است. مروری بر یافته های پژوهشی جرم شناسی نشان می دهد که شرایط اجتماعی و اقتصادی فرد بر میزان تطابق وی با قو...

متن کامل

تکانشوری؛ علت یا معلول اعتیاد؟

 تکانشوری از اصطلاحات مهم در روان‌شناسی است که تعریف‌های مختلفی برای آن ارائه شده و از جنبه‌های مختلفی به آن پرداخته شده است. تکانشوری می‌تواند در زمینه‌های لذت‌بخش مانند قمار یا مصرف الکل باشد و یا در زمینه‌ی پرخاشگری و تخریب. در این موارد، فرد بدون اندیشیدن به عواقب عمل و معمولاً بر حسب لذت، اقدام به انجام کاری می‌کند. در حوزه‌ی اعتیاد، بعضی تکانشگری را حاصل اعتیاد می‌دانند، اما در تئوری‌هایی ...

متن کامل

مجازات ارتداد، مقابله با توطئه‌گران علیه انسجام جامعهٔ اسلامی یا تحدید آزادی بیان

«ارتداد» و مجازات‌های در نظر گرفته شده برای آن در فقه اسلامی یکی از موضوعات چالش‌برانگیز در حوزه حقوق بشر است. نوشتار پیش‌رو به روش توصیفی۔تحلیلی و به کمک منابع کتابخانه‌ای به بررسی پندار تعارض این احکام با مفاد اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر که به صراحت بر آزادی اندیشه و بیان تأکید دارد، پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان از آن دارد که قرآن کریم، روایات و سیره اهل بیت(علیهم السلام) و سخنان فقهای شیعه، ...

متن کامل

مبانی فقهی و قانونی طلاق زوجه غایب مفقودالاثر به علت انقضای چهار سال از تاریخ غیبت یا عسروحرج با رویکردی بر آرای امام خمینی(س)

طلاق زوجه غایب مفقودالاثر از جمله حقوق غیرمالی زوجه محسوب می‌شود. در مواردی به علت غیبت زوج، زن از جهت امور مالی مانند نفقه و امور غیرمالی مانند ارضای نیازهای طبیعی جنسی و عاطفـی در عسر و حرج ناشـی از غیبـت زوج قرار می‌گیرد. براساس نظر مشهور فقها و قانون مدنی، اگر مرد چهار سال غایب مفقودالاثر باشد،‌ همسر او می­تواند از دادگاه تقاضای طلاق نماید. سپری شدن مدت چهار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی (فصلنامه حقوق سابق)

ناشر: دانشکده حقوق و علوم سیاسی

ISSN 1735-9651

دوره 41

شماره 2 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023